Mızrak Çuvala Sığmıyor!
İşsizlik Artıyor, İstihdam Azalıyor!
TÜİK Ağustos 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarını 10 Kasım 2020’de açıkladı. Ağustos 2020 verileri Covid-19 salgınının ve ekonomik krizin etkilerinin devam ettiğini gösteriyor. İstihdam ve işsizlikteki vahim tablo sürüyor.
TÜİK’e göre dar işsizlik oranı (standart işsizlik oranı) 0,8 puanlık azalış ile yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşti. Yine TÜİK’e göre Türkiye genelinde işsiz sayısı 2020 Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 456 bin kişi azalarak 4 milyon 194 bin kişi oldu. TÜİK açıkladığı dar tanımlı işsizlik oranı ve işsiz sayısı ile Covid-19’un istihdam üzerinde yarattığı tahribatı yansıtmıyor, tersine saklıyor. Nisan 2020’den bu yana uygulanan işten çıkarma yasağı nedeniyle TÜİK’in dar tanımlı/standart işsizlik verileri işgücü piyasalarındaki gerçek tabloyu yansıtmıyor.
TÜİK’in dar tanımlı (resmî) işsizlik oranı ve işsiz sayısı Covid-19 döneminde yaşanan istihdam ve iş kaybını yansıtmayan ve tamamen TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniğinin yetersizliğinden kaynaklanan bir sonuçtur.
TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniği Covid-19 gibi bir salgının etkilerini yansıtmaktan uzaktır. TÜİK, sadece araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa Covid-19 döneminde işten çıkarma yerine yaygın olarak kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği uygulanması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükmektedir. TÜİK’in yöntemine göre, kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alan işçiler iş aramadıkları için işsiz sayılmıyor. İŞKUR’a göre bugüne kadar yaklaşık 3,5 milyon işçi kısa çalışma ödeneği ve 2 milyon 45 bin işçi de ücretsiz izin ödeneği (nakdi ücret desteği) aldı. Ancak TÜİK bu işçileri istihdamda kabul ediyor.
Öte yandan kısa çalışma ödeneği alamayan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp işsiz kalanların önemli bir bölümü ise Covid-19 nedeniyle iş arama eğiliminde olmadığından işgücü piyasası dışına çıktılar. TÜİK onları da işsiz saymadı. Ayrıntısına aşağıdaki linkten ulaşabileceğiniz DİSK-AR tarafından hazırlanan raporda yer alan özet bulgular şöyledir:
Ağustos 2020’de de Covid-19 ve ekonomik krizin işgücü piyasaları üzerindeki tahribatı sürüyor.
DİSK-AR, ILO’nun yöntemini esas alarak Covid-19’un yarattığı gerçek istihdam kaybını ve işsizliği hesapladı.
Covid-19 etkisiyle revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı ve iş kaybı Ağustos 2020’de 10,5 milyon olarak gerçekleşti!
Revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik ve iş kaybı yüzde 29,3 olarak hesaplandı.
Covid-19 Ağustos 2020’de en az 2 milyon 159 bin yeni eşdeğer istihdam kaybına yol açtı.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 9,6 milyona yükseldi.
Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26,7 olarak gerçekleşti.
İstihdam bir yılda 975 bin kişi azaldı.
İstihdam oranı yüzde 43,9’a geriledi.
İşbaşında olanların sayısı son bir yılda 1 milyon 471 bin kişi azaldı.
Ümitsiz işsizlerin sayısı bir yılda 613 binden 1 milyon 331 bine yükseldi.
Kadınlar Covid-19’dan daha fazla etkileniyor: Kadın işgücü yüzde 7, kadın istihdamı yüzde 5,1 azaldı.